Przesłuchanie świadka jest jedną z najważniejszych czynności procesowych. Prawidłowe przeprowadzenie tej czynności ma poważny wpływ na efektywność działania organów ścigania i duże znaczenie w procesie karnym. Z uwagi na powyższe znajomość zagadnień związanych z utrwaleniem dowodu z zeznań świadka należy uznać za podstawowe umiejętności niezbędne do prawidłowego wykonywania czynności służbowych przez policjanta.
Świadek jest osobowym źródłem dowodowym. W procesie karnym świadek dostarcza środka dowodowego w postaci zeznań.
Nauka rozróżnia pojęcie świadka w rozumieniu faktycznym
i procesowym.
W znaczeniu faktycznym świadkiem jest osoba fizyczna posiadająca informacje o okolicznościach i faktach istotnych dla postępowania karnego.
Świadek w znaczeniu procesowym to osoba fizyczna, która w wyniku decyzji organu procesowego wezwana została do składania zeznań w okolicznościach i faktach mających znaczenie dla procesu karnego. Ponadto nauka procesu rozróżnia pojęcie „świadka przybranego”. Świadek przybrany jest
to osoba wezwana do obecności przy czynnościach procesowych. W razie potrzeby może być ona przesłuchana na okoliczność przebiegu i wyników czynności, przy których była obecna.
W procesie karnym wyróżniamy następujące kategorie świadków:
–– świadkowie dowodowi,
–– świadkowie przybrani.
Świadków dowodowych można podzielić na:
–– obciążających, nieobciążających,
–– zainteresowanych, niezainteresowanych,
–– pełnoletnich, małoletnich,
–– pierwotnych, pochodnych.
Świadkiem może być każda osoba, bez względu na wiek, stan psychiczny czy stan fizyczny.
Świadek może jednocześnie łączyć inne funkcje procesowe, np. dotyczy to sytuacji tożsamości świadka i pokrzywdzonego. To, że pokrzywdzony jest zainteresowany wynikiem postępowania, nie może stanowić podstawy do poddawania jego zeznań w wątpliwość lub uznania ich za niewiarygodne
W charakterze świadka nie może być przesłuchany podejrzany (oskarżony) w swojej własnej sprawie.
Jeżeli z informacji o przestępstwie nie wynika, kto był świadkiem danego zdarzenia, należy podjąć czynności zmierzające do ustalenia ewentualnych świadków. Ujawniając świadków, należy kierować się nw. kryteriami:
1. Kryterium zamieszkania i pobytu.
Kryterium to polega na domniemaniu, że osoba, która zamieszkuje lub przebywa w pobliżu miejsca, gdzie dokonano przestępstwa, może posiadać wiedzę o okolicznościach istotnych dla sprawy.
2. Kryterium więzi towarzyskiej.
Chodzi tu o więź, jaka łączy lub łączyła daną osobę z pokrzywdzonym lub podejrzanym. Przez więź towarzyską należy rozumieć taki układ stosunków, z których charakteru można wnioskować, że jedna osoba zna wiele faktów z życia drugiej osoby. Odmianą tego kryterium jest kryterium więzi rodzinnej.
3. Kryterium zajmowanego stanowiska lub pełnionej funkcji.
W związku z zajmowanym stanowiskiem lub pełnioną funkcją w przedsiębiorstwie, instytucji, urzędzie i organizacji, dane osoby mogą znać istotne fakty dla sprawy. Niekiedy wykonywanie określonej pracy może dawać osobie możliwość poznania istotnych dla sprawy okoliczności.
4. Świadek z ogłoszenia.
Policja niekiedy za pośrednictwem mediów zwraca się do świadków faktycznych jakiegoś zdarzenia, aby zgłosili się w siedzibie jednostki Policji i złożyli zeznania.
Jeżeli masz problemy prawne zgłoś się do NASZEJ KANCELARII –