Odszkodowanie za słupy energetyczne dotyczy wielu właścicieli działek, którzy maja z nimi problem. Obniżają one bowiem wartość działki, a w ich miejscu nie da się nic wybudować, co zdecydowanie ogranicza możliwości inwestycyjne. W takiej sytuacji istnieją jednak pewne środki prawne, których może użyć niezadowolony właściciel nieruchomości.
Ustawą z dnia 30 maja 2008 roku do kodeksu cywilnego wprowadzona została służebność przesyłu, co pozwoliło na uregulowanie w znacznym stopniu powyższej kwestii. Zgodnie art. 49 § 1 kc urządzenia przesyłowe to wszelkie konstrukcje doprowadzające i odprowadzające płyny, parę,
gaz, energię elektryczną oraz inne urządzenia podobne, czyli np. słupy energetyczne czy sieci wodociągowe. Na rzecz przedsiębiorcy, którego własność stanowią powyższe urządzenia może zostać ustanowiona służebność przesyłu, polegająca na tym, że mógłby on korzystać w oznaczonym zakresie
z nieruchomości obciążonej, zgodnie z przeznaczeniem tych urządzeń.
Można więc żądać od przedsiębiorcy, który jest właścicielem danych linii przesyłowych zawarcia umowy ustanawiającej służebność przesyłu za wynagrodzeniem. Jej źródłem powinna być umowa zawarta w formie aktu notarialnego między przedsiębiorcą przesyłowym i właścicielem gruntu,
na którym znajdują się urządzenia przesyłowe. W sytuacji gdy przedsiębiorca nie zgadza się na taką umowę, zasadnym jest by wystąpić do sądu z żądaniem ustanowienia służebności. Można wtedy wnosić o orzeczenie obowiązku wypłaty przez przedsiębiorcę kwartalnego czynszu bądź wynagrodzenia w formie jednorazowego odszkodowania. Kwota powinna być ustalona w odniesieniu do wartości takiej służebności i oparta o fakt, iż służebność przesyłu obniża wartość nieruchomości oraz ogranicza jej użyteczność.
Z orzecznictwa sądowego wynika, iż służebność przesyłu ustanowiona na rzecz danego przedsiębiorcy na cudzym gruncie stanowi przysporzenie majątkowe na rzecz tego przedsiębiorstwa. Ustanowienie więc takiej służebności bez wynagrodzenia powoduje, że po stronie przedsiębiorstwa powstaje przychód z tytułu nieodpłatnego świadczenia (wyrok WSA w Rzeszowie z dnia 28 stycznia 2010 r. III SA/Rz 928/2009 LexPolonica nr 2441538). Dlatego ustanawianie służebności za odpowiednim wynagrodzeniem jest w pełni uzasadnione.
Do zasiedzenia służebności przesyłu stosuje się odpowiednio przepisy o zasiedzeniu nieruchomości, istnieje więc niebezpieczeństwo, iż przedsiębiorstwo przesyłowe powoła się na zasiedzenie służebności w sytuacji gdy minął wystarczający upływ czasu. Będzie to miało miejsce po 20 latach gdy
przedsiębiorstwo działało w dobrej wierze, natomiast gdy słupy energetyczne (lub inne urządzenia przesyłowe) zostały postawione wbrew prawu lub bez wymaganych pozwoleń, a przedsiębiorca miał tego świadomość, konieczny jest upływ 30 lat.
Jeżeli wzniesienie konstrukcji było niezgodne z prawem, istnieje również możliwość domagania się ich usunięcia. Właściciele działek mogą również domagać się ich wykupu, jednak tylko w wypadku gdy dane urządzenie ma wartość znacznie przewyższającą wartość działki.